Thực tập là một trong những hình thức học tập quan trọng, thể hiện rõ triết lý giáo dục thực học - thực làm và đề cao việc học đi đôi với thực hành của Trường Đại học Hà Tĩnh nói chung và Khoa Kỹ thuật – Công nghệ nói riêng. Đối với sinh viên ngành Công nghệ thông tin, thực tập là hoạt động đào tạo quan trọng hàng đầu, là cơ hội để sinh viên tích lũy trải nghiệm thực tiễn, nâng cao nhận thức, kỹ năng, kinh nghiệm làm việc, từ đó giúp sinh viên tự tin, sẵn sàng tham gia thị trường lao động ngay khi ra trường.

Quá trình thực tập, sinh viên được tham gia trực tiếp vào môi trường sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp Công nghệ hay các đơn vị chuyên môn. Đây là cơ hội quý báu để người học có thể quan sát công việc hàng ngày tại một công ty, văn hóa và môi trường làm việc, cũng là cơ hội để họ hiểu thêm về lĩnh vực ngành nghề trong tương lai. Thực tập giúp sinh viên mở rộng các mối quan hệ, việc này cực kì quan trọng và tạo ra nhiều lợi thế sau này. Ngoài ra, qua quá trình thực tập sinh viên có thể tìm kiếm các cơ hội công việc trước bối cảnh thị trường lao động ngày càng cạnh tranh gay gắt.

Tuy nhiên, thực tế trong nhiều trường hợp những kiến thức chúng ta được cung cấp trên ghế nhà trường và những kỹ năng học được khi đi thực tập là hoàn toàn khác nhau. Một khi xác định theo đuổi ngành học Công nghệ thông tin, chúng ta cần phải trang bị cho mình một tư duy rộng mở sẵn sàng ứng biến với các tình huống bất ngờ. Trước khi bước vào quá trình thực tập thì người học nên đánh giá lại những kỹ năng của mình để khắc phục nhược điểm, phát huy các thế mạnh của bản thân nhằm có một kỳ thực tập thành công. Dưới đây là một số kinh nghiệm quan trọng đối với kỳ thực tập của sinh viên ngành Công nghệ thông tin.

Chuẩn bị tốt các kiến thức chuyên môn, kỹ năng xử lý sự cố

Thực tập ở các doanh nghiệp công nghệ hay các cơ quan có chuyên môn Công nghệ thông tin, chúng ta thường sẽ chịu trách nhiệm về những vấn đề như máy tính, mạng, phần mềm hoặc website, điều tối quan trọng là phải biết cách xử lý các sự cố. Điều này có nghĩa là chúng ta phải biết cách phát hiện ra vấn đề cũng như phát triển các giải pháp một cách nhanh chóng do đó cần nắm vững các kiến thức về an toàn, bảo mật thông tin, an toàn mạng, quản trị website, các kiến thức về tổ chức dữ liệu cũng như một số kiến thức khắc phục lỗi phần cứng.

Sinh viên khắc phục sự cố tại nơi thực tập

Nếu thực tập tại các doanh nghiệp phát triển phần mềm, chúng ta cần tìm hiểu kỹ các nền tảng (framework) hay các ngôn ngữ lập trình mà công ty đó đang sử dụng để có thể nhanh chóng bắt nhịp được với môi trường thực tế.

Kỹ năng lắng nghe, quan sát

Môi trường làm việc thực tế hoàn toàn khác so với môi trường học tập tại trường Đại học, đó là nơi chúng ta sẽ phải tự chịu trách nhiệm với những gì mình làm mà không có sự hướng dẫn tỷ mỹ của thầy cô bên cạnh. Chính vì vậy, chúng ta nên chủ động trong mọi tình huống. Quan sát là một kỹ năng vô cùng quan trọng, thay vì đặt ra nhiều câu hỏi cho các đồng nghiệp đang bận bịu, chúng ta nên dành thời gian quan sát cách họ làm và hãy thật tập trung lắng nghe khi được chỉ dẫn. Việc quan sát không chỉ dừng lại ở các hoạt động chuyên môn, chúng ta nên để ý và nhận biết mọi thứ xung quanh như cách đồng nghiệp giao tiếp với cấp trên, cách trình bày vấn đề, cách giải quyết xung đột, …Chúng ta hoàn toàn có thể học hỏi được kinh nghiệm trong cách đối xử với các mối quan hệ cũng như văn hóa của công ty nếu chịu khó quan sát nhiều hơn.

Sinh viên ngành Công nghệ thông tin tham gia thực tập tại Unitel - Lào

Nhiều dự án công nghệ thông tin đòi hỏi làm việc tập thể, vì thế chúng ta cần có khả năng lắng nghe, thảo luận và thương lượng với cả khách hàng và đồng nghiệp.

Khả năng dịch thuật ngữ chuyên ngành

Yêu cầu về ngoại ngữ, đặc biệt tiếng Anh là một yêu cầu quan trọng đối với nhân lực ngành Công nghệ thông tin, tuy nhiên để sử dụng thành thạo tiếng Anh là việc không hề dễ, do vậy chúng ta có thể tập trung vào các thuật ngữ chuyên ngành. Việc học thuật ngữ chuyên ngành là điều cực kỳ cần thiết để chúng ta có thể hiểu được ngôn ngữ máy tính, hầu hết các ngôn ngữ Lập trình đều dùng tiếng Anh. Hơn nữa, các công nghệ, ngôn ngữ, thuật toán mới cũng hoàn toàn bằng tiếng Anh, nếu chúng ta yếu kỹ năng dịch thuật thì sẽ khó mở mang được kiến thức mới và tiến xa trong ngành nghề của mình!

Kỹ năng làm việc nhóm

Hầu hết các dự án Công nghệ thông tin đòi hỏi sự hợp tác chặt chẻ của nhiều người, chắc chắn khi đi thực tập chúng ta sẽ tiếp cận với môi trường làm việc theo nhóm và kỹ năng làm việc nhóm cũng được nhà tuyển dụng tìm kiếm rất nhiều ở ứng viên mới. Làm việc nhóm chúng ta cần biết cách lắng nghe người khác, nhận chỉ trích và hướng dẫn cũng như chịu trách nhiệm thực hiện mọi thứ một cách đúng đắn và đúng hẹn, biết cách để hòa hợp vào nhóm, nhạy bén trong các vấn đề của nhóm và phối hợp cùng mọi người làm việc để cả nhóm cùng đạt được mục tiêu. Để có một sự nghiệp thành công, chúng ta phải có kỹ năng làm việc nhóm, nó không chỉ cần thiết cho quá trình thực tập mà còn liên quan mật thiết đến công việc sau này.

Sinh viên ngành Công nghệ thông tin tham gia thuyết trình tại Unitel - Lào

Kỹ năng thuyết trình

Làm việc trong lĩnh vực CNTT yêu cầu chúng ta phải có khả năng thuyết trình thoải mái và tự tin trước đám đông. Trong quá trình thực tập, khi tham gia vào các dự án chúng ta có thể phải trình bày sản phẩm của nhóm mình cho một cấp cao hơn, giải thích điều gì đó mới cho mọi người trong bộ phận hoặc trình bày trong một buổi đào tạo. Với tư cách là một người được đào tạo trong CNTT chúng ta phải chuẩn bị tốt bài thuyết trình bày các công cụ hỗ trợ một cách chuyên nghiệp và tự tin thuyết trình độc lập trước nhiều người, chuẩn bị kỹ các nội dung cần giải trình, các yêu cầu vấn đáp, …

F Kỹ năng tự nghiên cứu

Ngành công nghệ thông tin là một trong những ngành nghề có tốc độ phát triển nhanh nhất, các thiết bị, công nghệ, công cụ thường xuyên được cập nhật khiến cho những kiến thức được học tại trường đôi khi không bắt kịp thực tế, đo đó chúng ta phải tự trang bị cho mình kỹ năng tự học, tự nghiên cứu bằng cách tham gia vào các cộng đồng, thường xuyên cập nhật kiến thức, xu hướng và tập trung mở rộng các mảng kiến thức chuyên môn sâu tại doanh nghiệp mình thực tập.

Trên đây là những kỹ năng cần thiết cho Sinh viên khi đi thực tập sẽ giúp chúng ta ghi điểm trong mắt các nhà tuyển dụng tương lai. Rèn luyện những kỹ năng này là không thừa và sẽ giúp các chúng ta tự tin hơn khi sắp phải trải qua kỳ thực tập